15 tháng 10, 2024
1. RAG nghĩa là gì?
RAG là viết tắt của Retrieval-Augmented Generation, nghĩa là “tạo văn bản được tăng cường bởi thông tin tìm kiếm”. Đây là một cách kết hợp hai công nghệ liên quan đến trí tuệ nhân tạo: tìm kiếm thông tin và tạo văn bản (generation). Mục tiêu của RAG là giúp máy tính trả lời các câu hỏi hoặc tạo thông tin chính xác và chi tiết hơn bằng cách tìm kiếm thêm dữ liệu từ các nguồn có sẵn và kết hợp với khả năng tự động viết văn hoặc trả lời câu hỏi.
2. Tìm kiếm và Tạo văn bản: Từng phần nhỏ
Tìm kiếm thông tin (Retrieval)
Tưởng tượng bạn đang làm một bài tập về nhà và bạn chưa biết câu trả lời cho một câu hỏi. Điều đầu tiên mà bạn có thể làm là tìm kiếm thông tin trên Google hoặc tra trong sách. Quá trình này gọi là tìm kiếm thông tin - bạn đi tìm các dữ liệu có sẵn để giúp bạn trả lời câu hỏi.
Trong một ứng dụng RAG, máy tính cũng làm việc tương tự. Khi nhận được một câu hỏi, nó sẽ cần tra cứu hoặc “tìm kiếm” các tài liệu hoặc cơ sở dữ liệu để lấy những thông tin liên quan.
Tạo văn bản (Generation)
Sau khi có đủ dữ liệu từ việc tìm kiếm, bước tiếp theo là tạo ra câu trả lời từ chính dữ liệu đó. Máy tính sẽ sắp xếp thông tin và tự động viết thành một đoạn văn ngắn giúp giải thích vấn đề hoặc trả lời câu hỏi. Đây chính là tạo văn bản. Công nghệ này rất giống với việc máy tính viết như ChatGPT.
Tóm lại, RAG là sự kết hợp giữa việc:
- Tìm kiếm thông tin từ các nguồn có sẵn.
- Tạo văn bản để nêu ra câu trả lời dựa trên thông tin tìm được.
3. Ví dụ thực tế về RAG
-
Ứng dụng hỏi đáp thông minh: Khi bạn hỏi một máy trợ lý ảo như Google Assistant hay Siri một câu phức tạp về lịch sử hay khoa học, nó có thể không chỉ phụ thuộc vào dữ liệu học trước đây mà còn tìm kiếm các bài viết mới nhất trên internet. Sau đó, nó kết hợp thông tin từ kết quả tìm kiếm để tạo ra câu trả lời chính xác và đầy đủ hơn cho bạn.
Ví dụ, khi bạn hỏi Siri: “Sự kiện nào đáng chú ý trong tháng 10 năm nay?”, thay vì chỉ dựa vào kiến thức cũ, ứng dụng có thể tra thêm tin tức mới từ internet và tạo ra câu trả lời cập nhật cho bạn.
-
Ứng dụng học thuật: Các sinh viên có thể sử dụng ứng dụng RAG để tìm và tổng hợp kiến thức từ hàng ngàn bài báo hoặc sách chỉ trong vài giây, giúp họ viết bài luận hay nghiên cứu một cách nhanh chóng và chính xác. Đây là bước tiến lớn vì nó giúp tiết kiệm thời gian tìm kiếm và làm tăng chất lượng nội dung.
4. Tổng kết
RAG (Retrieval-Augmented Generation) là công nghệ giúp máy tính thông minh hơn trong việc trả lời câu hỏi bằng cách:
- Tìm kiếm thông tin liên quan từ nhiều nguồn.
- Tạo ra câu trả lời sát thực và hoàn chỉnh hơn dựa trên thông tin tìm được.
Ví dụ như các trợ lý ảo và các công cụ nghiên cứu học thuật là những ứng dụng thực tế sử dụng công nghệ này.
Với cách kết hợp này, RAG có khả năng làm cho máy tính trở nên hữu ích hơn trong nhiều ngữ cảnh, đặc biệt là khi bạn cần câu trả lời chính xác từ các nguồn tài liệu phong phú và cập nhật.